Gepubliceerd op door

Zijn de privégegevens van de dga straks openbaar voor iedereen?

Per 26 juni 2017 moet het UBO-register in werking treden. Op 31 maart 2017 is het wetsvoorstel gepubliceerd in de vorm van een internet consultatie. Daarop kan tot 28 april gereageerd worden. Dat betekent dat op grote lijnen bekend is hoe de regelgeving eruit komt te zien, maar dat we pas vlak voor het in werking treden van de regelgeving precies weten waar rekening mee gehouden moet worden.

De UBO wordt geregistreerd

In het UBO-register staan de zogenaamde uiteindelijke belanghebbenden (Ultimate Beneficial Owner UBO) opgenomen van onder andere besloten en naamloze vennootschappen, maatschappen, vennootschappen onder firma, commanditaire vennootschappen, stichtingen, verenigingen met rechtspersoonlijkheid en coöperaties. Eenmanszaken, publiekrechtelijke rechtspersonen, kerkgenootschappen en verenigingen van eigenaren zijn uitgezonderd van de verplichting tot inschrijving in het register. Voor open fondsen voor gemene rekening wordt nog onderzocht of er ook een plicht tot het registreren van de UBO-informatie gaat gelden.

Wie is de UBO eigenlijk?

De UBO wordt gedefinieerd als de natuurlijke persoon die zeggenschap heeft of eigenaar is van een rechtspersoon. Naast de natuurlijke persoon kunnen vennootschappelijke entiteiten, trusts en juridische entiteiten als stichtingen ook een UBO zijn. Verder gaat de definitie van de UBO niet. Pas uit het Handelsregisterbesluit zal duidelijk worden wie er als UBO kunnen worden aangemerkt. Is dat iemand met een financieel belang van 25% of een stemrecht van minimaal 25% of zal de ondergrens op 10% komen te liggen, zoals de Europese Commissie heeft voorgeschreven.

Als er niet iemand geïdentificeerd kan worden aan wie de onderneming toebehoort, de UBO, zal degene belast met de dagelijkse leiding ingeschreven moeten worden.

Een grote groep heeft toegang tot het UBO-register

De gegevens van de UBO worden opgenomen in het handelsregister. De volgende groepen hebben toegang tot het register:

  1. bevoegde autoriteiten en de Financiële inlichtingen eenheid,
  2. meldingsplichtige instellingen in he kader van hun cliëntenonderzoek, en
  3. alle personen of organisaties die een legitiem belang kunnen aantonen.

Een beperkt deel van de informatie in het UBO-register is voor een grote groep toegankelijk. Zo vallen journalisten onder de onder c genoemde groep van personen met een legitiem belang. Het gaat om de volgende gegevens: de naam van de UBO wordt genoemd met zijn geboortemaand en -jaar, met zijn nationaliteit en woonplaats, waarbij binnen bepaalde ranges wordt aangegeven hoe groot het gehouden belang is in de rechtspersoon. Voor de onder a hiervoor genoemde groep is uitgebreidere informatie beschikbaar in het UBO-register.

De UBO kan zijn gegevens laten afschermen

Een UBO kan verzoeken aan het handelsregister om zijn of haar gegevens voor de buitenwereld af te schermen. Niet elk verzoek daartoe zal zomaar gehonoreerd worden. Dat kan in ieder geval als de UBO minderjarig is of handelingsonbekwaam. Ook is dat mogelijk als met het openbaar beschikbaar maken van gegevens de UBO blootgesteld wordt aan het risico op fraude, ontvoering, chantage, geweld of intimidatie. Banken, andere financiële instellingen en notarissen zullen altijd toegang hebben tot de gegevens, zodat de afscherming voor die gebruikers niet zal gelden.

Gedurende de periode dat op het verzoek om afscherming wordt beslist, zullen de gegevens niet openbaar zijn.

Fonds voor gemene rekening om vermogen te anonimiseren

Na in werking treden van de wetgeving rond de UBO zal in meer gevallen duidelijk zijn wie aandeelhouder is van een bv of nv. Het is nog niet bekend of de UBO van een open fonds voor gemene rekening zich ook moet registreren. Om het voor de buitenwereld minder inzichtelijk te maken hoeveel vermogen de directeur-grootaandeelhouder/dga (UBO) precies bezit, kan overwogen worden om een open fonds voor gemene rekening op te richten. Het open fonds voor gemene rekening kan vervolgens de aandelen in de bv of nv houden. Het voordeel van een open fonds voor gemene rekening is dat die geen cijfers bij de Kamer van Koophandel hoeft te deponeren, zodat niet inzichtelijk is over hoeveel vermogen de UBO beschikt. Na de oprichting is het mogelijk om vermogen uit de bv of nv over te hevelen naar het open fonds voor gemene rekening, zodat dat deel van het vermogen voor de buitenwereld niet meer zichtbaar is. Dat kan zonder belastingheffing plaatsvinden.

mr. Ewoud de Ruiter is fiscaal jurist en directeur Apollo Tax bv