Bezwaar maken tegen de box 3-heffing na uitspraak Hoge Raad nog steeds zinvol

Vrijdag 10 juni is de uitspraak van de Hoge Raad (HR) gepubliceerd waar door velen reikhalzend naar was uitgekeken. Advocaat-Generaal Niessen had eerder al de HR geadviseerd om het beroep gegrond te verklaren. Helaas heeft de HR dat advies niet gevolgd. De HR heeft beslist dat de forfaitaire rendementsheffing/box 3 heffing (per 1 januari 2001 vervanger van de vermogensbelasting) niet in strijd is met artikel 1 van het Eerste Protocol van het EVM.

Wat betekent deze uitspraak nu voor de praktijk? Betekent dit nu dat het de overheid vrijstaat om de hoogte van het forfaitaire rendement naar believen aan te passen en daarmee de opbrengst uit de rendementsheffing te verhogen?

Is er ruimte voor de HR om voor de jaren na 2012 de box 3 heffing wel onverbindend te verklaren?

De uitspraak van de HR laat een opening voor belastingplichtigen om de rendementsheffing voor de jaren na de jaren 2011 kritisch te blijven bekijken.

De HR zegt het volgende over de hoogte van het forfaitaire rendement:

Van het forfaitaire stelsel van box 3 kan, ….. , niet worden gezegd dat het elke redelijke grond ontbeert. Gelet op de ruime beoordelingsmarge die de wetgever op het terrein van het belastingrecht toekomt, is dit stelsel niet in strijd met artikel 1 EP. Dit stelsel zou slechts dan in strijd komen met artikel 1 EP indien zou komen vast te staan dat het destijds door de wetgever voor een lange reeks van jaren veronderstelde rendement van vier percent voor particuliere beleggers niet meer haalbaar is en belastingplichtigen, mede gelet op het toepasselijke tarief, zouden worden geconfronteerd met een buitensporig zware last (zie HR 3 april 2015, nr. 13/04247, ECLI:NL:HR:2015:812, BNB 2015/174). Indien deze onhaalbaarheid duidelijk zou worden en de wetgever ervoor kiest uit te blijven gaan van een forfaitair rendement, mag van hem worden verlangd dat hij de regeling aanpast teneinde de beoogde benadering van de werkelijkheid te herstellen.

De rendementen op beleggingen waarbij het risico beperkt is, zijn (fors) gedaald voor de jaren na 2010 en 2011. Dat waren de jaren waarover is geprocedeerd bij de HR. Aangenomen mag worden dat de nu te behalen rendementen voor langere tijd aanzienlijk lager zullen liggen. Dat kan betekenen dat de wetgever het percentage van het forfaitaire rendement wel naar beneden toe moet bijstellen voor latere jaren. Daarnaast is het maar de vraag of de per 1 januari 2017 aangekondigde verhoging van de rendementsheffing nog houdbaar is gezien de uitspraken van de HR.

Er lopen nog steeds procedures rondom de box 3-heffing van latere jaren. De Bond voor Belastingbetalers heeft een procedure lopen. Dus voor latere jaren kan de HR tot een andere beslissing komen en besluiten dat de box 3 heffing onevenwichtig is.

Box 3 bezwaar is massaal bezwaarprocedure, individueel bezwaar aantekenen kan belangrijk zijn

Nu zijn de al ingediende bezwaarschriften tegen de box 3 heffing aangemerkt als zogenaamde massaal bezwaarprocedure. Dat betekent dat er tegen aanslagen opgelegd na 26 juni 2015 dan wel die op die datum nog niet onherroepelijk waren, geen bezwaar meer hoeft te worden aangetekend. Die aanslagen worden ambtshalve verminderd door de Belastingdienst, op het moment dat er een voor de belastingplichtige positieve uitspraak van de Hoge Raad komt. Hierbij is het wel van belang dat de Belastingdienst bij het eventueel verminderen van de aanslag geen rekening zal houden met de persoonlijke situatie van de belastingplichtige of met eventueel andere door de belastingplichtige in te nemen standpunten ten aanzien van de box 3 heffing.

Daarom kan het toch van belang zijn om zekerheidshalve bezwaar aan te tekenen en aan de Belastingdienst te vragen om dat bezwaarschrift aan te houden totdat er een uitspraak is gedaan betreffende de box 3 bezwaarprocedure door de Hoge Raad. Het is dan mogelijk om in het bezwaarschrift ook in te gaan op bepaalde in box 3 gehouden beleggingen, die een laag rendement opleveren. Denk bijvoorbeeld aan verhuurde woningen, die op grond van een aantal ficties gewaardeerd moeten worden. Daarvan heeft de Hoge Raad al aangegeven dat in sommige gevallen er van een lagere waardering uitgegaan mag worden, dan op basis van de ficties in de aangifte moet worden aangegeven. Uiteindelijk is er dan minder inkomstenbelasting verschuldigd in box 3.

In het kader van de massaal bezwaarprocedure heeft de Belastingdienst in overleg met de Bond voor Belastingbetalers en een aantal belastingadviseurs een aantal zaken geselecteerd. Deze zaken worden uitgeprocedeerd. Dat betekent dat de andere belastingplichtigen afhankelijk zijn van de kwaliteit van de gedingstukken en de procesvoering in de geselecteerde zaken. Wilt u daarvan niet afhankelijk zijn, dan kunt besluiten tot het indienen van een bezwaarschrift tegen de eigen aanslag om zo uw rechten veilig te stellen.

Uiteindelijk kan er door de Hoge Raad besloten worden dat de forfaitaire rendementsheffing geen strijd oplevert met artikel 1 EVRM, maar dat er wel sprake is van een individuele en buitensporige last. Dat laatste komt in de massaal bezwaarprocedure niet aan bod, ook dat kan een reden zijn om toch individueel een bezwaarschrift in te dienen.

Wij hebben een bezwaarschrift ontwikkeld tegen de box 3 heffing, zie ook de volgende pagina.

mr. Ewoud de Ruiter – directeur Apollo Tax bv 030 – 687 0 383